Kadınlarda İdrar Kaçırma

 

Sağlıklı bir kadın idrarını istediği zaman ve istediği yerde yapabilir. İdrar kaçırma ise kontrol edilemeyen ve istemsiz idrar tutamama halidir. Tıbbi adı üriner inkontinansdır. İdrar kaçırma sık karşılaşılan özellikle 30 yaş üstü kadınların yüzde 40'ını etkileyen önemli bir sağlık problemidir.

Ne yazık ki hastalar bu durum sosyal ve hijyenik bir problem olduğundan genellikle bu şikayetlerini fazla dile getirmezler. Bunun yerine yedek çamaşırlar, emici pedler, sıvı alımını azaltma ve evden uzaklaşmama gibi geçici tedbirlere başvurmayı tercih eder. Bu durumun normal yaşantının bir parçası olduğunu düşündüklerinden kalıcı bir çözüm amacı ile doktora başvurma sayıları da çok yeterli değildir. Sonuçta hastalar giderek sosyal toplantılardan uzaklaşır, özgüven kaybı yaşar. Bu da sosyal iletişimlerini, cinsel yaşantılarını ve psikolojik durumlarını negatif etkiler. Kızgınlık, üzgünlük, utanç durumundan depresyona kadar değişen birçok duygu durum bozukluklarına sebep olabilir.

İdrar kaçırmanın temel nedenleri gebelik, doğum, menopoz gibi kadınlara özgü süreçler, mesane, üretra ve bu organlara destek sağlayan kasların yıpranması ve zayıflamasıdır. Bunların dışında aşırı kilolu olmak, uzun dönem kabızlık problemi, diyabet ve multiple skleroz gibi sistemik hastalıklar da idrar kaçırma problemine sebep olabilir. İdrar kaçırma tipleri genel olarak gülme, öksürme, egzersiz gibi ani basınç artışlarında oluşan stres inkontinans veya hastanın aniden sıkışma hissi yaşayıp kontrolsüz bir şekilde idrarını kaçırdığı sıkışma tipi inkontinans veya her iki tipin de mevcut olduğu mikst tip inkontinans olarak gruplandırılır.

Hastanın şikayetlerinin detaylı bir şekilde sorgulanmasının ardından, jinekolojik muayenesi yapılır. Ardından yapılan ek testler ile idrar kaçırmanın tipi belirlenir ve uygun tedavi yöntemi planlanır.   İdrar kaçırmanın ameliyatlı ve ameliyatsız tedavi yöntemleri vardır. Son yıllarda lazerle idrar kaçırma tedavisi girişimsel olmayan, etkili bir tedavi yöntemidir.  Özellikle erken evre stres inkontinansı olan hastaları çok başarılı bir şekilde tedavi etmekte ve hastanın yaşam kalitesini yükseltmektedir. İşlem öncesi ve sonrası ek bir bakım gerektirmez. Ortalama 20 dakikada uygulanır.  Anestezi, kesi veya dikiş yapılmaz. Aynı seansta vajinanın sıkılaşması ve gençleşmesi de sağlanabilir.

Sağlıklı bir kadın idrarını istediği zaman ve istediği yerde yapabilir. İdrar kaçırma ise  kontrol edilemeyen ve istemsiz idrar tutamama halidir. Tıbbi adı üriner inkontinansdır. İdrar kaçırma sık karşılaşılan özellikle 30 yaş üstü kadınların yüzde 40'ını etkileyen önemli bir sağlık problemidir.

Ne yazık ki hastalar bu durum  sosyal ve hijyenik bir problem olduğundan genellikle bu şikayetlerini fazla dile getirmezler.  Bunun yerine yedek çamaşırlar, emici pedler, sıvı alımını azaltma ve evden uzaklaşmama gibi geçici tedbirlere başvurmayı tercih eder. Bu durumun normal yaşantının bir parçası olduğunu düşündüklerinden kalıcı bir çözüm amacı ile doktora başvurma sayıları da çok yeterli değildir. Sonuçta hastalar giderek sosyal toplantılardan uzaklaşır, özgüven kaybı yaşar. Bu da sosyal iletişimlerini, cinsel yaşantılarını ve psikolojik durumlarını negatif etkiler. Kızgınlık, üzgünlük, utanç durumundan depresyona kadar değişen birçok duygu durum bozukluklarına sebep olabilir.

İdrar kaçırmanın temel nedenleri gebelik,  doğum, menopoz gibi kadınlara özgü süreçler, mesane, üretra ve bu organlara destek sağlayan kasların yıpranması ve zayıflamasıdır. Bunların dışında aşırı kilolu olmak, uzun dönem kabızlık problemi, diyabet ve multiple skleroz gibi sistemik hastalıklar da idrar kaçırma problemine sebep olabilir. İdrar kaçırma tipleri genel olarak gülme, öksürme, egzersiz gibi ani basınç artışlarında oluşan stres inkontinans veya hastanın aniden sıkışma hissi yaşayıp kontrolsüz bir şekilde idrarını kaçırdığı sıkışma tipi inkontinans veya her iki tipin de mevcut olduğu mikst tip inkontinans olarak gruplandırılır.

Hastanın şikayetlerinin detaylı bir şekilde sorgulanmasının ardından, jinekolojik muayenesi yapılır. Ardından yapılan ek testler ile idrar kaçırmanın tipi belirlenir ve uygun tedavi yöntemi planlanır. İdrar kaçırmanın ameliyatlı ve ameliyatsız tedavi yöntemleri vardır. Son yıllarda lazerle idrar kaçırma tedavisi girişimsel olmayan, etkili bir tedavi yöntemidir.  Özellikle erken evre stres inkontinansı olan hastaları çok başarılı bir şekilde tedavi etmekte ve hastanın yaşam kalitesini yükseltmektedir. İşlem öncesi ve sonrası ek bir bakım gerektirmez. Ortalama 20 dakikada uygulanır.  Anestezi, kesi veya dikiş yapılmaz. Aynı seansta vajinanın sıkılaşması ve gençleşmesi de sağlanabilir.

Op. Dr. Merve Biçer, Kadın Hastalıkları ve Doğum